Қазақстан Эрзурум қаласындағы халықаралық форумда инвестициялық мүмкіндіктерін таныстырды

2025 жылғы 26–27 сәуір күндері Түркияның Паландокен өңірінде үкімет өкілдері мен іскер топтарды біріктірген Экономикалық форум өтті. Жоғары деңгейде ұйымдастырылған бұл шара инвестициялық ынтымақтастықты дамыту мен сауда-экономикалық байланысты кеңейтуге арналған маңызды алаңға айналды.

Форумның ашылуында қатысушыларға Түркия Республикасының Президенті Реджеп Тайип Ердоган бейнеүндеу жолдады. Сондай-ақ форумға Түркия Республикасының Вице-президенті Джевдет Йылмаз және министрлік басшылары арнайы сапармен келіп, іс-шараның жоғары саяси деңгейде қолдау тапқанын көрсетті.

Қазақстаннан форумға Қазақстанның Сыртқы сауда палатасы аппаратының басшысы Асан Жәкішев қатысып, инвестициялық сессияда сөз сөйледі. Ол Қазақстан мен Түркия арасындағы ынтымақтастықтың ағымдағы ахуалы мен болашағына тоқталды. Оның айтуынша, Түркия — Қазақстанның бес ірі сауда әріптесінің бірі: 2024 жылдың қорытындысы бойынша екіжақты сауда айналымы шамамен 5 млрд АҚШ долларын құрап, соның ішінде 3,3 млрд — Қазақстан экспорты, 1,7 млрд — Түркиядан импорт болды.

2005 жылдан 2024 жылға дейінгі аралықта Қазақстан экономикасына 5,2 млрд АҚШ долларынан астам түрік инвестициясы тартылды, ал Қазақстаннан Түркияға салынған инвестиция көлемі 2,2 млрд доллар шамасында. Тек 2024 жылдың үшінші тоқсанында ғана Қазақстанға Түркиядан 464 млн доллар тікелей шетелдік инвестиция тартылды.

Бүгінгі таңда Қазақстанда түрік капиталының қатысуымен 3538 кәсіпорын жұмыс істейді. Олар негізінен сауда, құрылыс және қызмет көрсету салаларында шоғырланған. Сонымен қатар, жалпы құны 3 млрд АҚШ долларынан асатын 78 бірлескен жоба іске асырылды, ал жалпы құны 4,2 млрд долларды құрайтын тағы 39 жоба жүзеге асырылу кезеңінде.

Асан Жәкішев табысты ынтымақтастықтың жарқын мысалы ретінде Alarko Holding компаниясының жобасын атап өтті. Аталған компания Қазақстанның оңтүстігінде жылыжай кешендерін салуға 650 млн АҚШ долларын инвестициялауда. Бұл агроөнеркәсіп саласындағы серіктестіктің және орнықты технологиялардың әлеуетін көрсетеді.

Сондай-ақ, Асан Жәкішев өз сөзінде инвестициялық жобаларды сүйемелдеуде, шағын және орта бизнесті қолдауда, заңдық және консультациялық қызмет көрсетуде, сондай-ақ әкімшілік кедергілерді жоюда Қазақстанның Сыртқы сауда палатасының маңызды рөл атқаратынын атап өтті. Палата Халықаралық сауда палатасы, ШЫҰ, AIFC, CICA және басқа да ұйымдармен тығыз жұмыс істейді. Бұл серіктестік Қазақстанның сыртқы экономикалық байланыстарын кеңейтуге жол ашады.

Эрзурумдағы форум іскерлік диалогты нығайту жолындағы тағы бір маңызды қадамға айналып, елдердің орнықты және өзара тиімді серіктестікті дамытуға мүдделілігін көрсетті.